ابزار سبکهای حل تعارض توماس-کیلمن (TKI) رفتار هریک از ما رو در موقعیتهایی که افکار، دیدگاهها، منافع یا مواضعی در تضاد با یکدیگر داریم شناسایی میکنه، شرایطی که در آن ابعاد متفاوت روابط ما با یکدیگر در معرض تهدید به نظر میرسد. این ابزار پیشنهاد میکنه تا در شرایط تعارض، رفتار دو طرف مقابل را در دو بعد اساسی در نظر بگیریم (1) جرأتمندی، که تا چه حد هر یک از دوطرف به منظور برآوردن دغدغهها و نگرانیهای فردی تلاش و قاطعیت داشته باشن، و (2) همیاری، که توضیح میده تا چه میزان در جهت از بین بردن دغدغهها و نگرانیهای طرف مقابل تلاش دارن. نهایتاً از این دو بعد رفتاری، پنج سبک غالب برخورد با تضاد و حل موقعیتهای تعارضی قابل استفاده هست که میتونه کمک موثری در شناخت و درک ویژگیها و نقاط تاریک شخصیتی هر یک از ما باشه. در ادامه به بررسی این پنج سبک حل تعارض میپردازیم.
رقابت
رقابت طلبی قاطعانه و عدم همیاری، یک سبک قدرت گرا است. هنگامی که رقابت میکنیم، دغدغهها و نگرانیهای خودمون رو با هر قدرتی که در اختیار داریم و با اولویت بیشتری نسبت به مسائل طرف مقابل پیگیری میکنیم. رقابت ممکنه به معنای ایستادگی در حفظ حقوق فردی، دفاع از یک موقعیت که فکر میکنیم درسته، و یا به سادهترین حالت خودش، تلاشی برای پیروزی باشه.
همکاری
سبک همکاری، هم قاطعانه و هم همیارانه است. هنگامی که همکاری میکنیم، تلاش میکنیم تا در کنار طرف مقابل راه حلی پیدا کنیم که به صورت کامل اهداف هر دو طرف تحقق پیدا کنه. این همکاری میتونه شامل جستجو به منظور یافتن پاسخ یک مسئله باشه تا اهداف اصلی طرفین شناسایی بشه و نهایتاً بتوان گزینهای را پیدا کرد که تأمین کننده دیدگاهها و نقطه نظرات هر دو باشه. همکاری بین دو نفر ممکنه به شکل بررسی یک مخالفت در جهت یادگیری از بینشهای یکدیگر، توافق بر سر شرایطی که ممکنه در غیر این صورت منجر به رقابت بر سر منابع بشه، و یا مواجهه با یک مشکل بین فردی و نهایتاً تلاشی برای پیدا کردن راه حلی خلاقانه بروز کنه.
مصالحه
سبک مصالحه در هر دو بعد همیاری و قاطعیت به صورت میانه وجود داره. هنگامی که همسازی میکنیم، به دنبال یافتن راه حلی مقتضی و مورد قبول طرفین هستیم که حتیالامکان تا حدودی هر دو طرف را راضی کنه. مصالحه در حد وسط رقابت و تطبیق هم قرار میگیره، که در آن تسلیم شدن کمتر از رقابت و بیشتر از سازش است. مصالحه ممکنه به شکل تقسیم مابه تفاوت، رد و بدل کردن امتیازات، و یا پیدا کردن سریع یک رویکرد مشترک بروز کنه.
سازش
سبک سازش حالتی همراه با همیاری و عدم قاطعیت است، درست برعکس رقابت. هنگامی سازش میکنیم، اهداف خود را نادیده میگیریم تا اهداف دیگری محقق بشه. در چنین حالتی عنصر فداکاری و از خود گذشتگی دیده میشه. سازش ممکنه به صورت شکلی از سخاوت و کمک به دیگران، اطاعت از دستور دیگری زمانی که ترجیح فرد بر عدم اطاعت است، و یا تسلیم شدن به دیدگاه دیگران هم بروز کنه.
اجتناب
سبک اجتناب عدم قاطعیت و عدم همیاری است. زمانی اجتناب میکنیم، بلافاصله به دنبال تحقق اهداف خود یا فرد دیگر نیستیم. بلکه در حقیقت تعارض را نادیده میگیریم. اجتناب ممکنه به شکل کنار کشیدن سیاسانه از یک مسئله، به تعویق انداختن یک مسئله تا زمانی بهتر، و یا در ساده ترین حالت کوتاه آمدن از موقعیتی که تهدید کننده است، بروز کنه.